สมัยผมเป็นเด็ก บนกำแพงบ้านของคนจีนแทบทุกครอบครัวติดรูปถ่ายของบุคคลสองคนที่พวกเขานับถือสูงสุด หนึ่งคือรูป ดร. ซุน ยัต เซน บิดาแห่งประเทศจีน หนึ่งคือพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว บิดาแห่งประเทศไทย ชาวจีนโพ้นทะเลซึ่งมาพึ่งร่มบุญของเมืองไทยถือว่าที่นี่เป็นแผ่นดินซึ่งให้ชีวิตใหม่แก่พวกเขา จนสามารถลืมตาอ้าปาก สร้างตัวจากศูนย์ขึ้นมาได้ พวกเขารู้สึกเป็นหนี้บุญคุณต่อบ้านใหม่ และสำนึกคุณของเจ้าแผ่นดินผู้ทรงทำทุกอย่างเพื่อแผ่นดินนี้
ผมโตมาในสภาพแวดล้อมแบบนี้ โตมากับภาพในหลวงของเราทรงงานไปทั่วทุกสารทิศ ทุกดินแดนทุรกันดาร เคยนึกสงสัยว่าทำไมเจ้าแผ่นดินต้องทรงงานหนักกว่าข้าแผ่นดิน รูปถ่ายในหลวงบนผนังบ้านคนทั้งแผ่นดิน ไม่ว่าจะเป็นฝาไม้กระดานเก่าคร่ำคร่าหรือผนังหินอ่อนบ่งบอกว่ามีอะไรลึกซึ้งกว่าแค่รูปถ่ายบนผนัง รูปถ่ายในหลวงบนฝาผนังเป็นสัญลักษณ์ของความดีงามทุกอย่างเกี่ยวกับแผ่นดินนี้
เมื่อเรียนจบ ผมได้งานที่ต่างประเทศ ผมบอกพ่อว่าจะไม่เข้าร่วมพิธีรับพระราชทานปริญญาบัตร เพราะบริษัทที่ต่างประเทศจะไม่รอหากผมไปช้า พ่อบอกว่า “เรื่องงานช่างมัน แต่แกต้องรับปริญญาจากในหลวง”
ตลอดชีวิตพ่อแทบไม่เคยจากบ้านที่ต่างจังหวัดไปไหน แต่พ่อยอมทิ้งงานและรายได้เพื่อเป็นประจักษ์พยานลูกรับปริญญาจากพระหัตถ์ของเจ้าแผ่นดิน
.……………….
กาลเปลี่ยน โลกเปลี่ยน คนเปลี่ยน โลกาภิวัตน์ บริโภคนิยม และธุรกิจการเมืองเข้ามาแทนที่โลกเดิม ความคิดอ่านของคนจำนวนหนึ่งถูกครอบงำด้วยความโลภและมิจฉาทิฐิ พวกเขาสามารถแทะทำลายแผ่นดินเกิดของตนได้อย่างไม่ละอาย พวกเขาลืมไปแล้วว่าสร้างตัวและมีตัวตนขึ้นมาได้อย่างไร
บางครั้งเมื่อได้ยินหลายคนพูดเรื่องหลักการ สังคมอุดมคติ ที่ ‘ถูกต้องกว่า’ ผมอดถามไม่ได้ว่าเราคิดยากเกินไปหรือไม่ สิ่งที่คนไทยทุกคนทำได้ก็เหมือนกับชาวจีนอพยพผู้มาตั้งหลักแหล่งในเมืองไทย ด้วยหลักการเพียงวลีเดียว ‘มีบุญคุณต้องทดแทน’ ง่าย ๆ เช่นนั้น
แผ่นดินนี้ให้ทุกอย่างแก่เรา มอบข้าวทุกเมล็ด น้ำทุกหยด เราจึงแทนคุณแผ่นดินเกิดของเรา ง่าย ๆ เช่นนั้น
สิ่งที่เราทำได้ไม่ใช่เรื่องยุ่งยากหรือซับซ้อน แค่ไม่ทำร้ายแผ่นดินที่เราถือกำเนิด เราไม่จำเป็นต้องสร้างสรรค์สิ่งยิ่งใหญ่ แค่ทำเรื่องเล็ก ๆ เช่น ทิ้งขยะให้เป็นที่เป็นทาง ไม่ขายเสียง เมื่อเลือกตั้งก็คัดกรองคนดีที่สุดเท่าที่มีไปทำงานแทนเรา ว่าง ๆ ก็สังเกตสักนิดว่าแผ่นดินของเราสบายดีหรือเปล่า มันเจ็บป่วยหรือเปล่า มันบาดเจ็บเพราะเราหรือเปล่า
เหล่านี้ก็คือสิ่งที่ในหลวงทรงทำมาตลอดพระชนม์ชีพ
และมันก็คือสิ่งที่เราช่วยกันทำต่อไปได้เพื่อพ่อแห่งแผ่นดิน
.……………….
วินทร์ เลียววาริณ
ราษฎรในรัชกาลที่ 9
