ช้างพระราชทานอันลือเลื่องในสมัยรัชกาลที่4
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานพระราชสาส์นไปยังประธานาธิบดีเจมส์ บูแคนัน โดยมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานช้างหนึ่งคู่เพื่อ “ไว้ให้สืบพืชพันธุ์ในทวีปอเมริกา” หลังจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชปฏิสันถารกับกัปตันชาวอเมริกันคนหนึ่ง และทรงทราบว่าไม่มีช้างอาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกา นอกจากนี้ ยังได้พระราชทานงาช้างด้วยอีกหนึ่งคู่ “เพื่อจะให้เปนยศปรากฏนามของกรุงสยามยิ่งขึ้นไป”
เมื่อพระราชสาส์นของพระองค์ไปถึงกรุงวอชิงตัน ดี. ซี. นายอับราฮัม ลินคอล์น (พ.ศ. ๒๓๕๒-๒๔๐๘) ก็ได้ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา และประเทศก็เข้าสู่สงครามกลางเมือง ประธานาธิบดีลินคอล์นได้ปฏิเสธพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวอย่างสุภาพ ใน พ.ศ. ๒๔๐๕ โดยชี้แจงว่าภูมิอากาศของสหรัฐอเมริกาไม่ “เหมาะแก่การขยายพันธุ์ช้าง” ทั้งนี้ เป็นไปได้ว่าความขัดแย้งในประเทศในช่วงเวลาดังกล่าวมีส่วนทำให้ประธานาธิบดีลินคอล์นตัดสินใจเช่นนั้น
ถึงแม้สยามจะไม่ได้ส่งช้างคู่นั้นเดินทางข้ามน้ำข้ามทะเลไปยังสหรัฐอเมริกา แต่น้ำพระราชหฤทัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและสารตอบกลับอันสุภาพจากประธานาธิบดีลินคอล์นก็ได้แสดงให้เห็นถึงมิตรภาพที่ทั้งสองประเทศมีต่อกัน
ภาพเหมือนประธานาธิบดีจอร์จ วอชิงตัน ประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียร์ซ ทูลเกล้าฯ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๙ ได้รับความอนุเคราะห์จากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร กรมศิลปากร
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
Letter from King Mongkut to President James Buchanan, 1861 Courtesy of the National Archives and Records Administration, General Records of the United States Government; 6923529 พระราชสาส์นในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานแก่ประธานาธิบดีเจมส์ บูแคนัน พ.ศ. ๒๔๐๔ ได้รับความอนุเคราะห์จากแผนกบันทึกทั่วไปของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา องค์การบริหารจดหมายเหตุและบันทึกแห่งชาติ; 6923529
Letterbook copy of letter from President Abraham Lincoln to King Mongkut of Siam, February 14, General Records of the Department of State National Archives and Records Administration (National Archives Identifier 6158611) สำเนาจดหมายจากประธานาธิบดีอับราฮัมลินคอล์นถึงพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหากษัตริย์แห่งสยาม วันที่ 14 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1862 ได้รับความอนุเคราะห์จากแผนกบันทึกทั่วไปของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา องค์การบริหารจดหมายเหตุและบันทึกแห่งชาติ; (National Archives Identifier 6158611)
