—————————————————————-
ครั้งทรงพระเยาว์ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ทรงตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในงานต่างๆ อยู่เสมอ ทรงสั่งสมประสบการณ์เกี่ยวกับบ้านเมืองและราษฎรเรื่อยมา พระองค์ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจด้านต่างๆ นานัปการ ทรงให้ความสำคัญในการดำเนินงานของโครงการพัฒนาแหล่งน้ำ โดยเฉพาะเขื่อน หรืออ่างเก็บน้ำที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระบรมราชชนก ได้พระราชทานพระราชดำริที่สร้างประโยชน์สุขให้กับราษฎรเสมอมา และมีพระราชปณิธานที่จะทรงสืบสาน รักษา ต่อยอดแนวทางการพัฒนาของโครงการในพระราชดำริต่างๆ เพื่อบรรเทาปัญหาอุทกภัย รวมทั้งเพื่อช่วยเหลือราษฎรให้มีน้ำใช้เพื่อการเกษตร และการอุปโภค-บริโภคตลอดปี
โดยวันที่ ๓ ธันวาคม ๒๕๖๐ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร เสด็จพระราชดำเนินเพื่อทรงเปิดโครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (เขื่อนห้วยโสมง) ต.แก่งดินสอ อ.นาดี จ.ปราจีนบุรี ซึ่งถือได้ว่าเป็นโครงการแหล่งน้ำในพระราชดำริโครงการสุดท้ายของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙
โครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา หรือชื่อเดิมว่า โครงการห้วยโสมงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นโครงการที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร พระราชทานพระราชดำริให้ดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๒๑ เพื่อแก้ปัญหาน้ำท่วมและภัยแล้ง ผลักดันน้ำเค็ม น้ำเน่าเสีย ในแม่น้ำปราจีนบุรีและแม่น้ำบางปะกง เพื่อรักษาระบบนิเวศ รวมทั้งเป็นแหล่งน้ำสำหรับให้ราษฎรใช้เพื่อการอุปโภคบริโภคได้ตลอดทั้งปี โดยกรมชลประทานได้เริ่มทำการศึกษา สำรวจ ออกแบบ และจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม (EIA) ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ แต่ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๔๘ อุทยานแห่งชาติปางสีดาและอุทยานแห่งชาติทับลานซึ่งมีอาณาเขตบางส่วนติดกับพื้นที่โครงการ ได้รับการประกาศเป็นแหล่งมรดกโลกทางธรรมชาติ กรมชลประทานจึงชะลอการดำเนินการโครงการเพื่อจัดทำรายงานการศึกษาเพิ่มเติม โดยผนวกการศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมในส่วนที่เกี่ยวข้องกับมรดกโลกทางธรรมชาติเข้าไปด้วยจนกระทั่งวันที่ ๒๗ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ คณะรัฐมนตรี จึงมีมติอนุมัติให้เริ่มดำเนินการ
โครงการ ต่อมาเมื่อวันที่ ๑๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร พระราชทานชื่ออ่างเก็บน้ำว่า “อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา” มีความหมายว่า “อ่างเก็บน้ำที่สร้างขึ้นตามพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว”
โครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา เป็นโครงการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดใหญ่ ลักษณะเป็นเขื่อนดินสูง ๓๒.๗๕ เมตร กว้าง ๙ เมตร ยาว ๓,๙๖๗.๕๑ เมตร เก็บกักน้ำได้ ๒๙๕ ล้านลูกบาศก์เมตร เมื่อก่อสร้างแล้วเสร็จทั้งโครงการในปี พ.ศ. ๒๕๖๓ ทำให้สามารถขยายพื้นที่ชลประทานได้ ๑๑๑,๓๐๐ ไร่ นอกจากจะช่วยบรรเทาปัญหาน้ำท่วม ภัยแล้ง รวมทั้งช่วยรักษาระบบนิเวศ ผลักดันน้ำเค็ม น้ำเน่าเสียในแม่น้ำปราจีนบุรีและแม่น้ำบางปะกง ซึ่งที่ผ่านมาได้สร้างความเสียหายให้กับพืชผลทางการเกษตรและระบบน้ำประปาในช่วงฤดูแล้งเป็นประจำเกือบทุกปี ที่สำคัญอ่างเก็บน้ำแห่งนี้ยังทำหน้าที่เป็นแนวกันชนป้องกันการบุกรุกทำลายป่าไม้ในเขตอุทยานแห่งชาติทับลานและอุทยานแห่งชาติปางสีดา ซึ่งเป็นพื้นที่มรดกโลกทางธรรมชาติรวมทั้งเป็นแหล่งน้ำที่ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นในพื้นที่ป่าไม้ได้อีกประการหนึ่ง ตลอดจนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดปราจีนบุรีได้อีกด้วย
พลังชาวปราจีนบุรี 35,000 คน รวมตัวแปรอักษรคำว่า “นฤบดินทรจินดา ปราจีนบุรี” และเลข 9 ในสัญลักษณ์เขื่อนพระราชดำริสุดท้าย ที่ได้รับพระราชทานชื่อ ในรัชกาลที่ 9
